Medicijn tekorten
De afgelopen jaren zijn er steeds vaker medicijntekorten. Hierdoor zijn medicijnen soms (tijdelijk) niet te krijgen bij de apotheek. In 2022 is het aantal medicijntekorten naar een record van 1514 gestegen. Hoe komt dat? Is een medicijntekort te voorkomen?
Wat zijn de oorzaken van medicijntekorten?
De drie belangrijkste oorzaken voor de medicijntekorten in Nederland zijn:
- Er zijn minder medicijnfabrikanten
Grondstoffen en medicijnen worden door een steeds kleinere groep fabrieken gemaakt in lagelonenlanden zoals China en India. Dat maakt het proces om medicijnen te maken kwetsbaar en niet flexibel. Eén productiefoutje in één fabriek kan bijvoorbeeld zorgen voor een wereldwijd tekort.
- De prijs van medicijnen is laag
De prijzen voor medicijnen in Nederland zijn de afgelopen jaren flink gedaald. Hierdoor zijn de prijzen vergeleken met andere landen momenteel laag. Fabrikanten verkopen daarom een zeldzaam medicijn eerder aan landen die er meer voor willen betalen.
- Nederland heeft kleine medicijnvoorraden
Een kleinere voorraad bespaart kosten. Er is minder ruimte nodig en er is minder verspilling omdat medicijnen niet over datum raken. Het opvangen van tekorten is hierdoor moeilijker.
Wat zijn de gevolgen van een medicijntekort?
Soms krijgt u door een medicijntekort het voorgeschreven medicijn niet (meteen) mee. Uit onderzoek van het NIVEL blijkt dat 4 van de 10 patiënten van wie het medicijn niet leverbaar was, het ervaren als een probleem. Tot nu toe zijn er in Europa nog geen levensbedreigende situaties door een medicijntekort ontstaan. In minder ontwikkelde landen is dat soms wel het geval.
Is een medicijntekort te voorkomen?
Medicijntekorten zijn te voorkomen door op internationaal niveau de oorzaken van de tekorten aan te pakken. Verschillende partijen in de keten zijn hiervoor met elkaar in overleg; de overheid, fabrikanten, groothandels, apothekers (o.a. BENU), artsen en brancheverenigingen.
Ze onderzoeken bijvoorbeeld of een grotere medicijnvoorraad een deel van de tekorten kan oplossen. Dit gaat dan om een voorraad van 5 maanden, ook wel de ‘ijzeren voorraad’ genoemd. Een groot vraagstuk is wie de kosten van deze voorraad gaat betalen.
Ook wordt er gekeken naar andere opties. Wat als medicijnen dichter bij huis worden gemaakt? Veel partijen denken dat hierdoor de kosten van medicijnen flink omhoog schieten.
Beide oplossingen kosten veel geld, daarom zal het nog meerdere jaren duren voordat er een nieuwe werkbare oplossing is.